حدود دو سال است که به بهانه صنعتی شدن نانواییها، یک دستگاه جای کارگران را گرفته و بسیاری از کارگران را آواره کشورهای همسایه کرده است.
عبدالله بلواسی (فعال کارگری خبازان مریوان و سروآباد) در ارتباط با مهاجرت کارگران خباز و ساختمانی به عراق گفت: نمیدانم از کجا شروع کنم و از کدام درد کارگران سخن بگویم. مگر سخن گفتن از رنج کارگران هم توفیقی دارد؟ حدود دو سال است که به بهانه صنعتی شدن نانواییها، یک دستگاه جای کارگران را گرفته است. پس از صنعتی شدن و تجربه بیکاری، بسیاری از کارگران آواره کشورهای همسایه میشوند. کارگران بیکار کردستانی مدتهاست عراق را به تهران و دیگر شهرهای بزرگ ایران ترجیح میدهند.
وی تصریح کرد: کارگران برای اشتغال در عراق باید برگهی اقامت داشته باشند و کارفرما باید کفالت کارگر را بر عهده بگیرد. سپس برگه اقامت ۶ ماهه به ارزش یک میلیون دینار (معادل ۱۱ میلیون تومان) برای کارگر صادر شود. قبول ضمانتِ کارفرما، از کارگر مهاجر یک برده تمام عیار میسازد.
بلواسی افزود: کارگران باید برای ورود به خاک عراق، مبلغ ۶۰هزار دینار به عنوان آزمایش کرونا بپردازند. این آزمایش چندان استاندارد نیست و فقط جیب کارگر را خالی میکنند.
فعال کارگری خبازان مریوان و سروآباد ادامه داد: کارگر بایستی در همان کارگاه کارفرما اشتغال داشته باشد و هر دستمزدی که از سوی کارفرما تعیین میشود را قبول کند. کارگران کردستانی مهاجر در خاک عراق، گوشهای از نانوایی را برای استراحت با کارتن یا موکت فرش میکنند و در گوشهای از نانوایی میخوابند. «چشم قربان» تنها عبارتی است که کارگر باید در پاسخ مطالبات کارفرما بگوید. اگر کارفرما ضمانت خود را پس بگیرد، کارگر یک میلیون دینار ضرر میکند.
بلواسی توضیح داد: کدام درد این کارگران را بازگو کنم؟ علاوه بر سختی دوری از خانواده و کشورمان، نه امنیت شغلی داریم، نه بیمهای و نه احترامی. مبلغی هم بابت بیمه از حقوق ما کسر میکنند در حالی که هیچ نوع بیمهای وجود ندارد.
او توضیح داد: وضعیت کارگران خباز نسبت به کارگران ساختمانی بهتر است. این گروه، مکانی برای استراحت ندارند. آنها دوبار استثمار میشوند، یکبار از سوی کارفرمای عراقی و برای بار دوم از سوی پیمانکار ایرانی. پیمانکار ایرانی به کارگران وعده پرداخت دستمزد با دینار را میدهد اما بعد از اتمام کار، دستمزد کمتر و تومان پرداخت میکند. ارزش هر دینار بیشتر از ۱۰ برابر یک تومان است.
وی توضیح داد: کارگران برای خروج از کشور باید تا چند برابر عوارض بپردازند در حالیکه مردم عراق برای تفریح و بدون هیچ عوارض و گمرکی به ایران میآیند. آنها حتی یک دینار هم برای ورود به ایران نمیپردازند.