تهیه کنندگان :
رسول عباسی زمان ابادی ، داوود و حیدی ، رویا ملائی بیجارپسی
ماده ۲۳: حق امنیت کار:
الف) هر کس حق دارد کار کند، کار خود را آزادانه انتخاب نماید ، شرایط منصفانه و رضایت بخشی برای کار خواستار باشد و در مقابل بیکاری مورد حمایت قرار گیرد.
ب) همه حق دارند که بدون هیچ تبعیضی در مقابل کار مساوی ، اجرت مساوی دریافت نمایند .
پ) هر کس که کار میکند به مزد منصفانه و رضایت بخشی ذیحق می شود که زندگی او و خانواده اش را موافق شئون انسانی تامین کند و آن را در صورت لزوم با هر نوع وسایل دیگر حمایت اجتماعی، تکمیل نماید .
ت) هر کس حق دارد که برای دفاع از منافع خود با دیگران اتحادیه تشکیل دهد و در اتحادیه ها نیز شرکت کند.
باتوجه به اوضاع شدیدا امنیتی و نقض شدید حقوق بشر در ایران، از سویی سانسور و سرکوب فعالین و رسانه های غیر وابسته و از سوی دیگر پوشش ندادن و یا کوچک شمردن مشکلات از جمله مشکلات معیشتی، فقر، بیکاری، نابرابری، فقدان آزادی های اولیه، که یکی از بخشهای لاینفک و جدانشدنی آن که بدون شک بدنه اصلی تمامی جوامع الالخصوص ایران بشمار میآید اصناف، مشاغل، کار و کارگران ست که توسط رژیم جمهوری اسلامی ایران و قوانینشان موجبات نقض کلی حقوق شان گشته است؛ ازینرو گزارش مذکور حداقل نقض حقوق کار و کارگر که نهایتا بیست الی سی درصد آن میباشد.
اخبار کارگران:
۱:معلمان خرید خدمات آموزشی کشور از عدم دریافت حقوق معوقه ۷ ماهه و دیگر مطالبات مزدی خود خبر دادند. به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از فارس، معلمان خرید خدمات آموزشی کشور از عدم دریافت حقوق معوقه ۷ ماهه و دیگر مطالبات مزدی خود خبر دادند. ایلنا/۱ شهریور.
۲:صبح امروز دوشنبه ۳ شهریور، کارگر جوان اداره برق مسجد سلیمان پس از درگیری لفظی با پیمانکار خود دست به خودسوزی زد. به گفته رئیس اداره برق مسجد سلیمان، درگیری پیمانکار با این کارگر بر سر «دو روز غیبت» وی صورت گرفته است.ایلنا/ ۳شهریور
۳:حق مسکن کارگرانکاهش ۲۵ درصدی حق مسکن کارگران به دلیل منتفی شدن پرداخت حق مسکن سه ماه اول ۹۹ با ابلاغ مصوبه پرداخت حق مسکن کارگران از ابتدای تیرماه سال ۹۹ و پرداخت نشدن حـق مسکن سه ماه فروردین، اردیبهشت و خرداد سال جاری، ۶۰۰ هزار تومان از پرداختی به کارگران کم شد. هرانا/۳شهریور
۴:شهردار آبادان گفت: تاخیر در پرداخت حقوق کارگران این شهرداری به ۲ ماه رسیده و تلاش مجموعه شهرداری تامین اعتبار لازم برای پرداخت به موقع حقوق و مطالبات کارگران است. ایلنا/۵ شهریور
۵:کارگران شاغل در شهرداری سی سخت از عدم پرداخت مطالبات مزدی هشت ماهه خود خبردادند. به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از ایلنا، کارگران شهرداری سی‌سخت خواستار پرداخت مطالبات هشت ماهه خود هستند. ایلنا/۱۰ شهریور
۶:حسین ذوالفقاری، معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور در نشستی خبری از سه برابر شدن فراخوان‌های تجمع اعتراضی در ۵ ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر داد. ایلنا/۱۱ شهریور
۷: – جعفر عظیم زاده، فعال کارگری و بهنام موسیوند، فعال مدنی زندانی امروز دوشنبه ۱۷ شهریور به بهانه مثبت اعلام شدن تست کرونا به سلولهای انفرادی بند امن زندان رجایی شهر کرج منتقل شدند. هرانا/۱۷شهریور
۸:مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت تعاون، کارو رفاه اجتماعی گفت: از اول شیوع کرونا تا ۱۰ مرداد، ۸۵۰ هزار نفر بیکار شده‌اند. ایلنا/۱۸ شهریور
اعتراض و اعتصاب:
۱:۶۹ روز اعتصاب کارگران نیشکر هفت تپه – شکست توطئه ممانعت از ادامه اعتصاب روز شنبه اول شهریور ۱۳۹۹ اعتصاب کارگران نیشکر هفت تپه شصت و نهمین روز خود را پشت سر گذاشت. نه به زندان نه به اعدام/ ۱شهریور
۲:کارگران مجتمع تاسیسات ذخیره‌سازی شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس، چهارمین روز اعتصاب و تجمع اعتراضی خود را در اعتراض به پرداخت نشدن ۶ ماه حقوق و شرایط بد محیط کار و استراحت، پشت سر گذاشتند. هرانا/۸ شهریور.
۳:جمعی از کارگران پیمانی و طرحی اداره آب و فاضلاب روستایی استان خوزستان در اعتراض به پرداخت نشدن مطالبات مزدی و بیمه‌ای خود، مقابل ساختمان استانداری خوزستان تجمع کردند.ایلنا/۱۲ شهریور
۴:معلمان مدارس مشارکتی ریگان به دلیل بکارگیری سرباز معلم از دیگر شهرها مقابل فرمانداری تجمع کردند. کمپین فعالین بلوچ/۱۸ شهریور.
۵:شماری از کارگران اداره آبفای آبادان در اعتراض به آنچه پرداخت نشدن چندین ماه حقوق عنوان می‌کنند، امروز (چهارشنبه 19 شهریور ماه) مقابل ساختمان آبفای آبادان تجمع کردند. ایلنا/۱۹شهریور
۶:جمعی از معلمان نهضت سوادآموزی در مقابل مجلس شورای اسلامی، بیش از ۵۰ نفر از کارگران آب و فاضلاب حوزه شهری آبادان در مقابل اداره آبفای این شهرستان، شماری از کارکنان دانشگاه دولتی شهید چمران شهرستان اهواز در مقابل ساختمان مرکزی این دانشگاه، جمعی از کارگران خدمات و فضای سبز شهرداری شهرستان سوسنگرد در مقابل ساختمان فرمانداری شهرستان دشت آزادگان، جمعی از کشاورزان دهستان تنگ سرخ بویراحمد در مقابل استانداری، شماری از کارگران مجتمع هفت تپه در مقابل فرمانداری شوش و گروهی از کارگران کشتارگاه ماکیان شهرستان شوش در دو نوبت طی دو روز در مقابل فرمانداری این شهرستان، با برگزاری تجمعاتی اعتراضی خواستار رسیدگی به مطالبات خود شدند.هرانا/۱۹ شهریور
۷:گروهی از مردم دهستان چاه ریگان در مقابل ساختمان فرمانداری کهنوج، جمعی از کشاورزان روستای حسین‌آباد جنگل بخش میان‌جلگه نیشابور در این روستا، کارگران شرکت نساجی جلفاکاران منطقه آزاد ارس در محل این واحد صنفی، اهالی دهستان های روستاهای چقانرگس بخش ماهیدشت استان کرمانشاه در مقابل استانداری کرمانشاه، تنی چند از دامداران یزد در مقابل ساختمان استانداری این شهر و شماری از کارگران مجتمع هفت تپه در مقابل فرمانداری شوش، با برگزاری تجمعاتی اعتراضی خواستار رسیدگی به مطالبات خود شدند.هرانا/۲۰شهریور
۸:طی روزهای گذشته و امروز سه شنبه ۲۵ شهریورماه، جمعی از کشاورزان شرق اصفهان در مقابل شرکت آب منطقه‌ای در این شهر، گروهی از نانوایان استان یزد در مقابل ساختمان استانداری یزد، شماری از پزشکان سال آخری مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی و تنی چند از بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی در کرمانشاه و اهواز با برگزاری تجمعاتی اعتراضی خواستار رسیدگی به مطالبات خود شدند.هرانا/۲۵شهریور
۹:در نود و چهارمین روز اعتصاب کارگران نیشکر هفت تپه ، عوامل اجیر شده تحت عنوان مدیران شرکت با سلاح سرد و فحاشی به تجمع اعتراضی کارگران غیر نیشکری حمله کردند.هرانا/۲۸شهریور
اخراج و تعدیل:
۱:كارخانه نورد ایوان واقع دراستان ایلام به دلیل اختلاف بین سهامدارانش تعطیل و ۵۰ كارگرش از كار بیكار شده و تاكنون موفق به دریافت بیمه بیکاری هم نشده‌اند. ایلنا/۳شهریور
حوادث:
1:در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار، ۲ کارگر از جمله یک نوجوان ۱۷ ساله در حوادثی جداگانه در شهرهای سیروان و دیواندره جان خود را از دست دادند.هرانا/۱ شهریور
۲:در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار، ۲ کارگر در شهرهای کرمان و ایلام دچار حادثه شده و جان خود را از دست دادند. ایلنا/۱ شهریور.
۳:در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار، ۲ کارگر در شهرستان سرخس دچار حادثه شده و جان خود را از دست دادند. ایلنا/۵شهریور
۴:سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار، ۳ آتش نشان طی یک عملیات اطفا حریق در اهواز دچار مصدومیت شدند. هرانا/۱۰شهریور
۵:یک کارگر ساختمانی در شهر مراغه به دلیل سقوط از ارتفاع، جان خود را از دست داد.ایلنا/۱۲ شهریور
۶: در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار، یک کارگر ساختمانی در اصفهان بر اثر سقوط از ارتفاع دچار مصدومیت شد. هرانا/۱۴ شهریور
۷:در پی ریزش معدن زغال سنگ هجدک بخش کوهساران در شهرستان راور واقع در استان کرمان، ۴ معدنچی جان باختند و ۱ کارگر دیگر مصدوم شد.هرانا/۱۶شهریور
۸:در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار، ۳ کارگر از جمله یک کودک کار، در کرج بر اثر سقوط میلگرد در ساختمانی نیمه کاره دچار مصدومیت شدند.هرانا/۱۵شهریور
۹:روز گذشتە دو کارگر جوان در حین کار و بە دلیل سوانح کاری در شهرهای نوسود و ایلام جانشان را از دست دادند.هه نگاو/۱۷ شهریور
۱۰: در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار، ۵ کارگر در استان های آذربایجان شرقی، کرمانشاه، تهران و البرز دچار حادثه شدند. در این حوادث ٢ کارگر مصدوم شده و ۳ کارگر جان خود را از دست دادند.هرانا/۱۹ شهریور
۱۱:یک کارگر ۲۱ ساله در شهرستان زابل به دلیل فقدان ایمنی کار جان باخت. به گزارش کمپین فعالین بلوچ، امروز ۱۹ شهریور ماه ۹۹، یک کارگر ۲۱ ساله اهل شهرستان زابل در جریان تخریب دیوار و عدم رعایت نکات و فقدان ایمنی کار جان خود را از دست داد. کمپین فعالین بلوچ/۱۹شهریور.
۱۲:طی روزهای گذشتە دو کارگر در حین کار و بە دلیل سوانح کاری در شهرهای کرمانشاه و بانە جانشان را از دست دادەاند. هه نگاو/۲۰شهریور
۱۳:مسمومیت ۲۸ نفر از کارکنان شرکت اکتشاف نفت در بخش مورموری شهرستان آبدانان بر اساس گزارش دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ۲۸ نفر از کارکنان شرکت اکتشاف نفت در بخش مورموری شهرستان آبدانان واقع در استان ایلام دچار مسمومیت غذایی شده‌اند.هرانا/۲۰شهریور
۱۴:دو مامور آتش نشانی در شهرستان زابل حین انجام ماموریت کشته و زخمی شدند. کمپین فعالین بلوچ/۲۱شهریور
۱۵:ریزش تونل معدن کرومیت در منوجان، جان یک کارگر را گرفت. به گزارش کمپین فعالین بلوچ، روز گذشته ۲۲ شهریور ماه ۹۹، در سایه فقدان ایمنی کار و عدم ایمن سازی تونل معدن کرومیت منوجان که بر اثر آن ریزش کرده بود، یک کارگر اهل رودان جان خود را از دست داد. کمپین فعالین بلوچ/۲۲شهریور
۱۶:، در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار، یک کارگر در کرج، جان خود را از دست. هرانا/۲۴شهریور
۱۷:دو کارگر در حال انجام کار در یک کانال گودبرداری شده تاسیساتی در مجتمع برف شهر آبعلی بر اثر ریزش آوار جان باختند.ایلنا/۲۷شهریور
۱۸: در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار، ۴ کارگر در دماوند دچار حادثه شدند. طی این حادثه دو کارگر جان خود را از دست داده و دو کارگر نیز مصدوم شدند. هرانا/۲۸شهریور
بیانیه و نامه
1- پیام کارگران راه آهن زاگرس نسبت به بیداد و بی‌عدالتی حاکم بر مناسبات کارگری، در شب عاشورا:
کارگران راه آهن زاگرس ، روز یکشنبه ۹ شهریور ماه ۹۹، در شب عاشورای حسینی، به مناسبت ظلم و بی‌عدالتی حاکم بر جامعه و عدم پرداخت حق و حقوق کارگران، پیامی منتشر کردند. متن پیام کارگران راه‌آهن زاگرس به قرار زیر است: «حسین علیه السلام بیش از آن که تشنه آب باشد تشنه لبیک بود…در شرایط فعلی، ظلم و بی‌عدالتی در کشورمان بیداد میکند، کارگران از حقوق اولیه خود یعنی حقوق ماهیانه و بیمه اجتماعی برخوردار نیستند. اختلاس و دزدی و غارت آقایان و نکبت‌زاده‌هایشان پایانی ندارد؛ با نام علی و حسین و امام زمان کمر به غارت این سرزمین بسته‌اند. ریا و عوام‌فریبی بیداد میکند؛ باران و رحمت‌الهی از صدقه سر زعماست و فقر و فلاکت و خشک‌سالی و سیل و گرانی و زلزله، از تار موی زن بی‌حجاب. دغدغه آقایان، فیلترینگ فیسبوک و اینستاگرام است؛ زیرا افشاکننده و آگاهی‌دهنده به عموم ملت است و برملا‌کننده فساد سیستماتیک در ایران اسلامی.حسین (ع) امروز تشنه نیست، همان گونه که در کربلا نیز تشنه آب نبود؛ ندای او سال‌هاست که یاری‌گر می‌جوید؛ اما حسین یاری‌گر را برای خود نخواسته و نمی‌خواهد؛ چرا که حسین خود یاری‌گر مظلوم بوده و هست.
زندان و بازداشتی ها
1- هەنگاو: سە کاسبکار اهل مریوان پس از احضار بە پاسگاه “بردەرشە” بازداشت و بە زندان مرکزی این شهر منتقل شدەاند:
برپایە گزارش رسیدە بە سازمان حقوق بشری هەنگاو، چند روز پیش، ٣ کاسبکار اهل مریوان بە نامهای ” صهیب کاوە” ٣١ سالە، ” ریبوار ارژنگی” ٣٠ سالە و ” محمد ارژنگی” ٢٥ سالەکع هر سە اهل روستای نی از توابع مریوان می باشند، پس از احضار بە پاسگاه بردەرشە واقع در ٤ کیلومتری مرز باشماق، بازداشت و بە زندان مرکزی این شهر منتقل شدەاند.
نزدیکان این افراد بە هەنگاو اعلام کردند کە فرزندان آنها فقط مشغول کاسبی در مرز باشماق بودەاند کە توسط چند کاسبکار نزدیک بە نیروهای انتظامی مورد شکایت قرار گرفتە و بازداشت شدەاند.
2- گزارشی از آخرین وضعیت سجاد شکری، فعال کارگری در زندان اوین:
سجاد شکری، فعال کارگری توسط شعبه ۲ دادسرای اوین از بابت سه عنوان اتهامی مورد تفهیم قرار گرفت. وی روز پنج‌شنبه ۱۶ مرداد توسط نیروهای امنیتی در تهران بازداشت و روز چهارشنبه ۲۲ مرداد از بازداشتگاه اطلاعات سپاه موسوم به بند ۲-الف زندان اوین به بند عمومی این زندان منتقل شد. این فعال کارگری علیرغم تعیین وثیقه کماکان در زندان بسر می‌برد. به نقل از اتحادیه آزاد کارگران ایران، طی روزهای اخیر سجاد شکری، فعال کارگری توسط شعبه ۲ دادسرای اوین مورد تفهیم اتهام قرار گرفت. بر اساس این گزارش، اتهامات مطروحه علیه سجاد شکری “اجتماع و تبانی اقدام علیه امنیت ملی”، ” نشر اکاذیب” و “تبلیغ علیه نظام” عنوان شده است. بر اساس این گزارش اتهامات انتسابی علیه این فعال کارگری به علت شرکت در تجمع اعتراضی روز جهانی کارگر که در سال ۹۸ مقابل مجلس برگزار شده بود، مطرح شده است. سجاد شکری، روز پنج‌شنبه ۱۶ مرداد ۹۹ توسط نیروهای امنیتی در حوالی میدان انقلاب تهران بازداشت و روز چهارشنبه ۲۲ مرداد از بازداشتگاه اطلاعات سپاه موسوم به بند ۲-الف زندان اوین به بند عمومی زندان اوین منتقل شد.دادگاه انقلاب؛ سجاد شکری به ۴ سال حبس محکوم شد:خبرگزاری هرانا – سجاد شکری، فعال کارگری، توسط دادگاه انقلاب تهران به چهار سال حبس تعزیری محکوم شد. گفته می شود این حکم در پی حضور وی در تجمع اعتراضی روز جهانی کارگر که در سال ۹۸ مقابل مجلس برگزار شده بود، صادر شده است. آقای شکری روز پنج‌شنبه ۱۶ مرداد توسط نیروهای امنیتی در تهران بازداشت و در نهایت به زندان اوین منتقل شد.
3- انتقال جعفر عظیم زاده و بهنام موسیوند به انفرادی به بهانه مثبت شدن تست کرونا:
خبرگزاری هرانا – جعفر عظیم زاده، فعال کارگری و بهنام موسیوند، فعال مدنی زندانی امروز دوشنبه ۱۷ شهریور به بهانه مثبت اعلام شدن تست کرونا به سلولهای انفرادی بند امن زندان رجایی شهر کرج منتقل شدند. هر دو این زندانیان پیش از این در اعتراض به نگهداری خود در سلولهای انفرادی دست به اعتصاب غذا زده بودند.به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، امروز دوشنبه ۱۷ شهریورماه ۱۳۹۹، جعفر عظیم زاده، فعال کارگری و بهنام موسیوند، فعال مدنی زندانی به بهانه مثبت اعلام شدن تست کرونا به سلولهای انفرادی بند امن زندان رجایی شهر کرج منتقل شدند.تعدادی از زندانیان فرعی بند ۱۰ که شاهد انتقال آقای عظیم زاده به انفرادی بودند نسبت به این موضوع اعتراض کردند که با بی توجهی مسئولین زندان روبرو شد. از سوی دیگر بنا به گزارشات دریافتی هرانا، پس از انتقال آقای عظیم زاده به انفرادی برای مدت کوتاهی امکان گفتگوی او با یکی از پرسنل مسئول بهداری فراهم شد، مسئول مورد اشاره برخلاف ادعای روسای بند از مثبت شدن تست کرونا آقای عظیم زاده اظهار بی‌اطلاعی کرده است. با این اظهارات متناقض وضعیت سلامتی جعفر عظیم زاده در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است، برخی مسئولین مدعی مثبت بودن تست کرونا و برخی دیگر مدعی منفی بودن آن شده‌اند، در هر حالت به نظر میآید این وضعیت دستمایه افزایش فشار بر جعفر عظیم زاده و بهنام موسیوند شده است.
به گزارش خبرگزاری هرانا، به نقل از اتحادیه آزاد کارگران ایران، امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور جعفر عظیم زاده، فعال کارگری با تشخیص پزشک زندان به داخل بند برگردانده شد.
4- گزارشی از آخرین وضعیت پرونده اسماعیل عبدی معلم زندانی:
پرونده اسماعیل عبدی، معلم زندانی و عضو هیئت مدیره کانون صنفی معلمان ایران پس از پیگیری‌های خانواده و وکیل وی جهت رسیدگی مجدد به شعبه ۱۴ دیوان عالی ارسال شده و در انتظار صدور رأی نهایی از سوی دادگاه است. اسماعیل عبدی دبیر کانون صنفی معلمان ایران، محبوس در زندان اوین، روز دوشنبه ۱ اردیبهشت ماه ۱۳۹۹، هنگام مراجعه برای تمدید مرخصی، با مخالفت دایره نظارت بر زندان اوین مواجه شده و برای تحمل ادامه حبس روانه زندان شد. این معلم زندانی در آستانه پایان ششمین سال دوران محکومیتش در حالی که برای تمدید مرخصی منتهی به آزادی به دایره نظارت بر زندان اوین مراجعه کرده بود با حکم ۱۰ سال حبس تعلیقی مواجه شده و به زندان بازگردانده شد. بر اساس گفته های منیر عبدی، همسر این معلم زندانی که در خصوص آخرین وضعیت پرونده همسرش با زمانه صحبت کرده است، پرونده وی پس از پیگیری‌های مستمر خانواده و وکیل او در ماه‌های گذشته، به دیوان عالی کشور ارجاع و تعیین شعبه شده است.
کاسبکاران و کولبران
1-کشته و زخمی شدن ۳ کولبر بر اثر تیراندازی نیروهای نظامی در ماکو:
خبرگزاری هرانا – در جریان تیراندازی نیروهای نظامی به سمت گروهی از کولبران در مناطق مرزی شهرستان ماکو، دو کولبر زخمی شدند و یک کولبر دیگر نیز جان خود را از دست داد. به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از مرکز دموکراسی و حقوق بشر کردستان، در پی شلیک مستقیم نیروهای نظامی به سمت گروهی از کولبران در مناطق مرزی شهرستان ماکو یک کولبر کشته و دو کولبر دیگر نیز زخمی شدند. در این گزارش هویت کولبر کشته‌شده “شهرام محمدی” عنوان شده و “نادر صالحی” و “جعفر رهبری” اسامی دو کولبر دیگری است که در این جریان زخمی شدند.
2-کشته شدن یک کولبر بر اثر تیراندازی نیروهای نظامی در اشنویه:
خبرگزاری هرانا – روز یکشنبه ۲۳ شهریور، یک کولبر در مناطق مرزی شهرستان اشنویه به دنبال تیراندازی نیروهای نظامی کشته شد.به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از کردپا، روز یکشنبه ۲۳ شهریور ۹۹، در پی شلیک مستقیم نیروهای نظامی به سمت گروهی از کولبران در مناطق مرزی شهرستان اشنویه یک کولبر کشته شد.بر اساس این گزارش هویت این کولبر، “صلاح‌الدین عیسی‌زاده” فرزند حمزه اهل روستای “شیخ عثمان” از توابع اشنویه عنوان شده است.در این گزارش به نقل از یک منبع آگاه آمده است: “این کولبر نخست در دره “زرمازو” در ارتفاعات کیله‌شین اشنویه با شلیک نیروهای مرزبانی زخمی شد و ماموران او را بازداشت کردند. این نیروها پس از ضرب و شتم این کولبر به وی تیر خلاص زدند و جسد وی را به سردخانه نقده منتقل کردند”.
3- زخمی شدن کولبر ١٤ سالە در ارتفاعات نوسود:هەنگاو: یک کولبر نوجوان اهل روستای شمشیر از توابع شهرستان پاوە در حین کولبری در ارتفاعات مرزی نوسود بە دلیل سقوط از ارتفاع بە شدت مجروح شدە است.برپایە گزارش رسیدە بە سازمان حقوق بشری هەنگاو، روز یکشنبە ١٦ شهریور ٩٩ (٦ سپتامبر ٢٠٢٠)، یک کولبر نوجوان اهل روستای شمشیر از توابع شهرستان پاوە با هویت ”مانی هاشـمی“ ١٤ سالە در حین کولبری در ارتفاعات مرزی نوسود، بە دلیل سقوط از ارتفاع بە شدت مجروح شدە است.
4- ثلاث‌باباجانی: زخمی شدن یک کولبر در ارتفاعات نوسود:شنبه ۲۲ شهریور ۱۳۹۹خورشیدی، یک کولبر به نام “فاتح محمودی” ۳۴ ساله فرزند علی، اهل روستای “قلقله” از توابع ثلاث‌باباجان به هنگام گریز از دست نیروهای جمهوری اسلامی زخمی شد.براساس گزارش: نامبرده، به هنگام گریز از تعقیب نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در مرز نوسود از بالای کوه سقوط کرده و از ناحیه پا به شدت زخمی شد. بر اساس آمار مرکزی جمعیت حقوق بشر کوردستان از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون با احتساب این مورد ۵۱ کولبر و کاسبکار در شرق کردستان از طرف نیروهای نظامی ایران و ترکیه کشته و ۱۳۱ کولبر و کاسبکار هم زخمی شده‌اند.
5- شنو: کشته شدن یک کولبر بعد از زخمی شدن در زیر شکنجه:یکشنبه ۲۳ شهریور ۱۳۹۹ خورشیدی، یک کولبر و کاسبکار با نام “صلاح عیسی‌زاده”، شهرستان شنوبه دست نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران کشته شد. طبق اطلاعات رسیده: در نوار مرزی شنو نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران صلاح عیسی‌زاده را زخمی کرده و می‌رسانند.
6- زخمی شدن یک کولبر:پنجشنبە ١٣ شهریور ۱۳۹۹خورشیدی؛ یک کولبر با هویت ”محمد .ن“ اهل ثلاث باباجانی بر اثر شلیک مستقم نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران رخمی شده است. نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران در مرز نوسود شهرستان پاوە بە سوی دستەای از کولبران آتش گشودە و کولبر ذکر شده در نتیجە تیراندازی این نیروها به شدت زخمی شدە است. بر اساس گزارشهای رسیده، کولبر مجروح شده جهت مداوا به مراکز درمانی منتقل شده است.بر اساس داده های مرکز آمار جمعیت حقوق بشر کوردستان از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون ۱۲۸ کولبر و کاسبکار توسط نیروهای مرزی جمهوری اسلامی ایران در شرق کوردستان زخمی شده اند.
7- وضعیت وخیم یک کولبر زخمی شده در بند حکومت:دوشنبه ۱۷ شهریور ۱۳۹۹خورشیدی، وضعیت عمومی یک کولبر به نام “سید عزت طاهری” فرزند رحمان اهل پیرانشار که در پی شلیک مستقم نیروهای جمهوری اسلامی ایران به شدت زخمی شده است، وخیم اعلام شدە است. بنا به گزارشهای رسیده، این کولبر ٢٥ روز پیش در حین کولبری در روستای “قلعه‌رش” از توابع سردشت مورد شلیک مستقیم نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته و سپس توسط نظامیان حکومتی بازداشت شده است.لازم به یادآوری است که نامبرده از ناحیه پای چپ به شدت زخمی و مسئولان زندان حکومتی در اورمیه از اعزام وی به بیمارستان خارج از زندان خودداری می‌کنند و این کولبر پس از عدم انتقال به بیمارستان خارج از زندان و عدم رسیدگی قضایی به پرونده‌اش دست به اعتصاب زده است.
8- زخمی شدن سە کولبر در مرزهای استان کرمانشاههەنگاو: طی روزهای گذشتە دو کولبر در اثر سانحە رانندگی و یک کولبر در اثر شلیک مستقیم نیروهای مرزبانی در مرزهای شهرستان پاوە در کرمانشاه زخمی شدەاند. برپایە گزارش رسیدە بە سازمان حقوق بشری هەنگاو، روز یکشنبە ١٦ شهریور ٩٩ (٦ سپتامبر ٢٠٢٠)، دو کولبر ساکن جوانرود بە نام های ”صابر ویسی و حسن ویسی“ در یک سانحە رانندگی در شهرستان پاوە زخمی شدەاند. این دو کە برای کولبری بە نقاط مرزی پاوە رفتە بودند، در سە راهی روستای ”نسمە“ از توابع شهرستان پاوە در یک سانحە رانندگی زخمی و جهت مداوا بە مراکز درمانی این شهر منتقل شدەاند. از سوی دیگر روز پنجشنبە ١٣ شهریور (٣ سپتامبر)، نیروهای مسلح در مرزهای بخش نوسود شهرستان پاوە بە سوی دستەای از کولبران آتش گشودە و یک کولبر اهل ثلاث باباجانی با هویت ” محمد .ن“ بە شدت زخمی شدە است.
9- کشته شدن دو کاسبکار دیگر در مرز سردشت:روز چهارشنبه دوازدهم شهریورماه، دو کاسبکار دیگر کُرد به نامهای “سروش ملکاری” و “زانکو احمدی” اهل سردشت بر اثر شلیک نظامیان حکومتی در مرز “قلعه‌رش” این شهرستان جان خود را از دست دادند. این دو کاسبکار به همراه زانست حسن‌نژاد، دیگر کاسبکار کُرد مورد تیراندازی قرار گرفته‌اند و در این حادثه جان باختند. زانست حسن‌نژاد نیز روز چهارشنبه دوازدهم شهریورماه بر اثر شلیک نظامیان حکومتی در مرز “قلعه‌رش” این شهرستان جان خود را از دست داد. این گروه از کاسبکاران کُرد در مکانی به نام “باژار” در کمین نظامیان حکومتی افتادند. نظامیان حکومتی این گروه از کاسبکاران را بدون اخطار قبلی مورد شلیک مستقیم قرار داده‌اند.
10- سیستان و بلوچستان؛ تعقیب و گریز ماموران به واژگونی خودرو حامل سوخت و مرگ راننده منجر شد: خبرگزاری هرانا – روز یکشنبه ۲ شهریورماه، یک شهروند در محور زاهدان-زابل که به کار سوختبری مشغول بوده است، در پی تعقیب و گریز ماموران نیروی انتظامی و واژگونی خودرو جان خود را از دست داد. به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از کمپین فعالین بلوچ، روز یکشنبه ۲ شهریور ماه ۹۹، یک شهروند در محور زاهدان-زابل که به کار سوختبری مشغول بوده است، در پی تعقیب و گریز ماموران نیروی انتظامی و واژگونی خودرو جان خود را از دست داد.بر اساس این گزارش هویت این شهروند، “اسماعیل گرگیج” عنوان شده است.در این گزارش آمده است که آقای گرگیج پس از واژگونی خودرو، به بیمارستان زاهدان منتقل و در آنجا جان باخته است.
11- هەنگاو: سە کاسبکار اهل مریوان پس از احضار بە پاسگاه “بردەرشە” بازداشت و بە زندان مرکزی این شهر منتقل شدەاند:برپایە گزارش رسیدە بە سازمان حقوق بشری هەنگاو، چند روز پیش، ٣ کاسبکار اهل مریوان بە نامهای ” صهیب کاوە” ٣١ سالە، ” ریبوار ارژنگی” ٣٠ سالە و ” محمد ارژنگی” ٢٥ سالەکع هر سە اهل روستای نی از توابع مریوان می باشند، پس از احضار بە پاسگاه بردەرشە واقع در ٤ کیلومتری مرز باشماق، بازداشت و بە زندان مرکزی این شهر منتقل شدەاند.نزدیکان این افراد بە هەنگاو اعلام کردند کە فرزندان آنها فقط مشغول کاسبی در مرز باشماق بودەاند کە توسط چند کاسبکار نزدیک بە نیروهای انتظامی مورد شکایت قرار گرفتە و بازداشت شدەاند.
12-قتل یک کولبر جوان ۱۹ ساله زیر مشت و لگد ماموران سپاه پاسداران در سراوان:
یک کولبر جوان ۱۹ ساله بنام شاکر ریگی در حال انجام کولبری به دست ماموران مرزبانی سپاه پاسداران در سراوان دستگیر و در زیر مشت و لگد آنها به قتل رسید. به گزارش کانون حقوق بشری نه به زندان – نه به اعدام، به نقل از کمپین فعالین بلوچ، در تاریخ ۱۷مرداد۹۹، ماموران مرزبانی سپاه پاسداران در سراوان یک کولبر جوان ۱۹ ساله به نام «شاکر ریگی» را در زیر مشت و لگد خود به قتل رساندند.شاکر ریگی ۱۹ ساله و فرزند بابخان می باشد. شاکر برای تامین نیازهای خانواده خود از طریق کولبری مشغول به کار بود که ماموران مرزبانی او را گرفته و بشدت مورد ضرب و شتم قرار دادند. یک منبع مطلع در اینرابطه گفت: «شدت این ضرب و شتم چنان بود که شاکر در اثر آن جان باخت».
13 – کشته شدن یک سوخت بر بلوچ بر اثر واژگونی خودرو:یک سوخت بر بلوچ بر اثر واژگونی خودرو جان خود را از دست داد.به گزارش کمپین فعالین بلوچ، در تاریخ ۱۸ مرداد ماه ۹۹، یک سوخت بر بلوچ به نام “خالد میربلوچ زهی” بر اثر واژگونی خودرو جان خود را از دست داد.یک منبع مطلع در این مورد گفت: ”شغل خالد سوخت بری بوده و در مسیر ایرانشهر به مهرستان مشغول به کار سوخت بری بوده است.“این منبع افزود: ”خودروی خالد در ۱۸ مرداد ماه ساعت ۱۷ بعد از ظهر در مسیر ایرانشهر به مهرستان واژگون و دچار حریق شده که او به دلیل شدت جراحات توان خارج شدن از خودرو را نداشته و در آتش سوخته است.“
14 – زخمی شدن دو کولبر بر اثر تیراندازی نیروهای نظامی در سردشت و نوسود:بنا به خبر منتشر شده از سوی منابع محلی در کردستان، نیروهای هنگ مرزی مستقر در مناطق مرزی سردشت و نوسود، روز شنبه ۸ و جمعه ۷ شهریورماه ۹۹ با تیراندازی به سوی کولبران، دو کولبر را در این دو منطقه مرزی، مجروح کردند. زخمی شدن یک کولبر در منطقه مرزی سردشت به دست نیروهای هنگ مرزی مطابق خبر اول، نیروهای نظامی مستقر در منطقه مرزی سردشت، روز شنبه 8 شهریورماه، به سمت یک کولبر در این نقطه مرزی تیراندازی کرده و وی را مجروح کرده‌اند.نام کـولبر مجروح خدر ذکر شده است. وی اهل روستای داوداوی»از توابع شهرستان سردشت میباشد. کولبر مجروح جهت مداوا به یکی از مراکز درمانی منتقل شده است.از سوی دیگر، خبرهای دریافتی حاکی است که روز جمعه ۷ شهریورماه، نیروهای هنگ مرزی ایران در گذرگاه مرزی نوسود به سوی گروهی از کولبران تیراندازی و یک کولبری را از ناحیه پا مجروح کردند.این کـولبر که با هویت نریمان سبحانی معرفی شده است، از اهالی سروآباد میباشد و جهت مداوا و درمان به یکی از مراکز درمانی انتقال یافته است.
15-زخمی کردن سه کولبر توسط سپاه پاسداران در منطقه مرزی نوسود: به ذکر است که در مناطق مرزی کردستان، آذربایجان غربی و کرمانشاه به علت فقر ناشی از بیکاری، فقدان فرصت‌های شغلی و غیره که همگی ناشی از نگاه امنیتی و سیاسی به این مناطق است، شاهد ظهور پدیده کولبری هستیم؛ شغلی کاذب و در عین حال پرخطر که مردم برای تامین معاش خانواده‌های خود، به آن تن می‌دهند.
16- زحمی‌شدن یک کولبر توسط نیروهای سپاه پاسداران در ارتفاعات خوی:به گزارش مرکز دموکراسی و حقوق بشر کردستان، شب یکشنبه ۹ شهریورماه ۱۳۹۹، یک کولبر در ارتفاعات مرزی شهرستان خوی بر اثر شلیک نیروهای سپاه پاسداران زخمی شد.
17- گزارش اختصاصی شبکه حقوق بشر کردستان از جزئیات کشته شدن سه کولبر توسط نیروهای مرزبانی در سردشت:بامداد روز دوشنبه ۱۰ شهریور ۳ کولبر به نامهای زانکو احمدی، زانست حسن‌نژاد و سروش مکاری در نتیجه تیراندازی نیروهای مرزبانی ایران در منطقه «باژار» شهرستان سردشتکشته شدند. فرمانده مرزبانی استان آذربایجان غربی دو روز بعد در گفت‌وگو با رسانه‌های دولتی ایران کولبران کشته را به عنوان «متجاوز مرزی» معرفی کرد و از کشتن این افراد توسط نیروهای تحت امر خود حمایت کرد.شبکه حقوق بشر کردستان در چند روز گذشته در گفت‌وگو با تعدادی از اعضای خانواده این ۳ کولبر و شاهدان عینی در این منطقه به جزئیات بیشتری در این خصوص دست پیدا کرده است.بر اساس مدارک شامل فیلم و عکس که در اختیار شبکه حقوق بشر کردستان قرار گرفته، بین ساعت ۵ تا ۶ بامداد روز دوشنبه ۱۰ شهریور، کاروانی از کولبران در فاصله چند کیلومتری از مرز ایران و اقیلم کردستان در منطقه «باژار» از سوی نیروهای حفاظت پاسگاه مرزبانی «برده‌پان» سردشت از فاصله چند متری به رگبار بسته می‌شوند که در نتیجه آن زانست حسن‌نژاد، ۲۵ ساله و پدر یک فرزند، زانکو احمدی، ۲۷ ساله و پدر یک فرزند و سروش مکاری ۲۰ ساله با اصابت گلوله نیروهای حفاظت مرزبانی کشته می‌شوند.خانواده این کولبران به شبکه حقوق بشر کردستان گفتند: « نیروهای حفاظت پاسگاه برده‌پان پس از کشتن این افراد و توقیف بار آنها، دست‌کم ۱۱ اسب آنها را به صورت دسته‌جمعی به رگبار بسته و کشته‌اند.»
**بر اساس آمار شبکه حقوق بشر کردستان در مرداد ماه امسال دست‌کم ۴ كولبر به نامهای وزیر محمدی، رضا پوراسماعیل، هادی خدری و سراج احمدی با تیراندازی نیروهای مرزبانی در مناطق مرزی نوسود استان کرمانشاه، چالدران استان آذربایجان غربی، بانه استان کردستان و ارومیه استان آذربایجان غربی کشته‌اند.
همچنین یک کولبر به نام خالد غفوری در جریان یک تصادف جاده‌ای جان خود را از دست داده و ۵ نفر دیگر نیز در این حادثه زخمی شده‌اند. در این مدت دو کولبر نیز در نتيجه ضرب و شتم نیروهای مرزبانی در مناطق مرزی نوسود و ۱۴ کولبر با شلیک نیروهای مرزبانی مجروح شده‌اند.
دو کولبر ۱۷ ساله به نامهای مبین حسینی و آرمین احمدی از جمله کولبرانی هستند که با تیراندازی و شکنجه نیروهای مرزبانی ایران در این ماه مجروح شده‌اند.
بر اساس این آمار در این ماه ۴ کولبر به نامهای شهریار پوعلی، پرویز محمدی، سامی محمدی و جعفر محمدی در مناطق مرزی ارومیه توسط نیروهای مرزبانی ایران بازداشت شده‌اند.**
معوقات مزدی
1- کارگران شهرداری آبادان معوقات مزدی طلبکارند/ بدهی۲ هزار میلیارد ریالی ادارات دولتی به شهرداری آبادان: شهردار آبادان گفت: تاخیر در پرداخت حقوق کارگران این شهرداری به ۲ ماه رسیده و تلاش مجموعه شهرداری تامین اعتبار لازم برای پرداخت به موقع حقوق و مطالبات کارگران است. به گزارش ایلنا، محمودرضا شیرازی در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار داشت: مطالبات کارگران در مناطق سه‌گانه و سازمان‌های وابسته به شهرداری آبادان از آذرماه سال ۹۷ شامل اضافه‌کاری‌ها، تعطیل‌کاری‌ها و شبکاری‌ها است که انباشته شده‌اند.او گفت: مشکل از آنجاست که برخی سازمان‌ها و نهادها در آبادان با وجود بهره‌مندی از خدمات شهری از پرداخت عوارض سالیانه شهرداری سرباز می‌زنند که این روند در تاخیر پیش آمده در پرداخت حقوق و مطالبات کارکنان این شهرداری تاثیرگذار است.شهردار آبادان کل طلب مزدی کارگران و کارکنان این شهرداری را ۲۴۰ میلیارد ریال عنوان کرد و گفت: ادارات، نهادها و سازمان‌ها حدودا ۲ هزار میلیارد ریال به شهرداری آبادان بابت عواض بدهکارند که اگر این مطالبات به موقع پرداخت شود امکان تاخیر در پرداخت حقوق کارگرلان وجود ندارد.
2- مطالبات مزدی کارگران آب معدنی داماش پرداخت نشد:به ادعای کارگران این کارخانه، از دو ماه پیش فعالیت تولیدی کارخانه به دلیل تامین نشدن مواد اولیه متوقف شده و این موضوع کار گران را نگران امنیت شغلی خود کرده است. کارگران آب معدنی داماش خواستار دریافت مطالبات معوقه خود و از سرگیری فعالیت تولیدی کارخانه هستند اما مسئولان ذیربط و کارفرما پاسخ قانع‌کنده‌ای به کارگران نمی‌دهند. در این زمینه یکی از کارگران کارخانه آب معدنی داماش به ایلنا گفت: به تعویق افتادن مطالبات مزدی درحالی‌ست که پیش از این کارفرما در آخرین دور از اعتراض کارگران کارخانه وعده به‌روز کردن مطالبات را داده بود.
3- تجمع دوباره کارگران پیمانی و طرحی آبفای روستایی خوزستان/ مطالبه شش ماه حقوق، ۳۰ماه بیمه و چهار سال سنوات:تجمع دوباره کارگران پیمانی و طرحی آبفای روستایی خوزستان/ مطالبه شش ماه حقوق، ۳۰ماه بیمه و چهار سال سنوات جمعی از کارگران پیمانی و طرحی اداره آب و فاضلاب روستایی استان خوزستان در اعتراض به پرداخت نشدن مطالبات مزدی و بیمه‌ای خود، مقابل ساختمان استانداری خوزستان تجمع کردند. به گزارش خبرنگار ایلنا، کارگران طرحی و پیمانی شبکه آب و فضلاب روستایی استان خوزستان درحالی‌که پارچه نوشته‌ای خطاب به مدیرعامل آب و فاضلاب استان همراه داشتند، صبح امروز چهارشنبه (۱۳ شهریور ماه) به پرداخت نشدن دست‌کم شش ماه حقوق، عیدی و پاداش سنوات خود معترض شدند. این کارگران گفتند: مطالبات صدها نفر از کارگران شبکه آب و فاضلاب روستایی استان خوزستان چند ماه است پرداخت نشده و ما بارها خواستار پرداخت این مطالبات شده‌ایم.
4- معوقات مزدی پرسنل اتوبوسرانی و حمل و نقل عمومی یاسوج:خبرگزاری هرانا – سهم پرسنل اتوبوسرانی و حمل و نقل عمومی یاسوج، بدنبال کاهش ۶۰ درصدی فعالیت اتوبوسرانی این شهر در پی شیوع کرونا، معوقات مزدی ۷ ماهه بوده است. به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از ایسنا، پرسنل اتوبوسرانی و حمل و نقل عمومی یاسوج، چندین ماه مطالبات مزدی دارند. رئیس سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری یاسوج گفت: “پرسنل اتوبوسرانی و حمل و نقل عمومی شهر یاسوج حدود ۷ ماه است که حقوق نگرفته اند”.ضرغام خلقی پور در این خصوص گفت: “بیش از ۶۰ درصد فعالیت اتوبوسرانی یاسوج طی ایام کرونا و بازگشایی مدارس نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته است”.
5- معوقات مزدی کارگران شهرداری بناب:خبرگزاری هرانا – جمعی از کارگران شهرداری بناب از عدم پرداخت چندین ماهه مطالبات مزدی و بیمه ای خود خبر دادند.به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل رکنا، کارگران مجموعه شهرداری بناب واقع در استان آذربایجان غربی، دست‌کم سه ماه حقوق معوقه دارند و بیمه آنها نیز چندین ماه پرداخت نشده است. این کارگران از افزایش میزان مطالبات مزدی خود در ماه‌های آینده ابراز نگرانی کردند و گفتند: “مشکلات معیشتی و عدم پرداخت مطالبات، گرفتاری های بسیاری برای خانواده‌های آنها به وجود آورده است”.
6- معوقات مزدی کارگران شهرداری های کوت عبدالله، سوسنگرد و یک واحد صنفی در زابل:خبرگزاری هرانا – کارگران شاغل در شهرداری های کوت عبدالله و سوسنگرد از عدم پرداخت مطالبات مزدی خود خبر دادند. از سوی دیگر دستمزد پرسنل شرکت شرق سازه کویر زابل نیز پرداخت نشده است. به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از ایلنا، کارگران شهرداری کوت عبدالله از عدم پرداخت دستمزدها علیرغم وعده‌های مکرر مسئولان خبر دادند و علت آن را عدم تامین منابع مالی به دلیل بلاتکلیفی شهرداری کوت عبدالله بین دو شهرستان کارون و اهواز عنوان کردند. کارگران گفتند: “در اعتراض به چند ماه مزد معوقه دست از کار کشیدیم و زباله‌های شهری را جمع نکردیم با این حال هنوز مطالباتمان پرداخت نشده است”. این کارگران که بارها به مقامات ذیربط استان و شهرستان مراجعه کرده‌اند، اظهار داشتند: “اعتراضاتمان به جایی نرسید. الان دو ماه و نیم است که دستمزد نگرفته‌ایم”.به گفته آنها، تعویق طولانی دستمزد در حالی اتفاق افتاده که برخی مسئولان شهری عامل اصلی مشکلات شهرداری کوت عبدالله را تعیین نشدن محدوده بین اهواز و کارون و تقسیمات بدون برنامه‌ریزی عنوان می‌کنند”
| ردیف | عنوان | تعداد نفر | مورد |
| 1 | اخبار عمومی | 8 | |
| 2 | اخراج و تعدیل | 1 | 50 |
| 3 | تجمعات | 9 | |
| 4 | حوادث | 18 | |
| کشته | 25 | ||
| زخمی | 43 | ||
| 5 | ایمنی محیط | ||
| 6 | بیانیه ها و نامه ها | 1 | |
| 7 | بازداشت و زندان | 4 | |
| 8 | کولبران،سوختبران | 17 | |
| کشته | |||
| زخمی | |||
| 9 | معوقات مزدی | 6 |
منابع برگرفته از: هه نگاو، پیام، هرانا، اتحاد، رکنا، آسو نیوز، خبرگزاری مهر، رادیو زمانه، نه به زندان نه به اعدام، رادیو فردا، بولتون کارگری، کانال کارگران نیشکر هفت تپه، سازمان مبارزه برای آزادی زندانیان سیاسی، حصارنیوز، دانشجو آنلاین، ایلنا، ایسنا، خبرگزاری فارس،کمپین فعالین بلوچ، ایرنا، مانیتور حقوق بشر،نگام،تسنیم،اعتماد،ایران کارگر،همچنین منتشر شده در سایت کانون دفاع از حقوق بشر در ایران (کمیته دفاع از حقوق کار و کارگر) برای بازدید بیشتر از وقایع کار و کارگران به https://kar-kargar.bashariyat.org مراجعه کنید.
