ناظران وزارت صنعت، معدن و تجارت نمیتوانند پوشش مسائل را بدهند. تمام کارگاهها با ضعف نظارتی رو به رو است. تا زمانی که به NGOها تشکلات صنفی تخصصی بها ندهیم و آنها را وارد عرصه نظارتی نکنیم، خیلی از معضلات در مورد بحث نظارتی، کنترل و استانداردسازی مغفول میماند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، معدنچیان تاوان سودمحوری پیمانکاران معادن به ویژه معادن کوچکتر را با جانشان میدهند. معادنی که پای بازرسان به آنها نمیرسد، در نتیجه میل پیمانکاران به کاهش هزینههای تولید، افزایش سود و کاستن از مخارج نیروی کار از لوازم حفاظت ایمنی معدن میزند. دستگاههای تهویه، لباس و تغذیه معدنکاران حذف میشود. نام معدن با خطر گره خورده است. با اینکه حدود ۱ درصد از نیروی کار جهانی در بخش معدن مشغول به کار هستند، ۸ درصد از حوادث منجر به مرگ در محیط کار متعلق به این بخش است.
موارد متعدد مرگ معدنچیان در اثر بیماریهای شغلی اتفاق میافتد. مسئلهای که تا حد زیادی از دید بازرسان کار مخفی میماند. براساس آمار سازمان بین المللی کار، میزان مرگ و میرکارگران بر اثر بیماریهای شغلی در جهان ۸ برابر بیشتر از حوادث کارگری است. براساس این آمار سالانه ۲ میلیون و ۷۸۰ هزار کارگر در جهان به دلایلی ازجمله حوادث ناشی از کار و بیماری شغلی جان خود را از دست میدهند که حدود ۳۴۰ هزار مرگ، در حین کار و ناشی از حوادث مرتبط رخ میدهد و مابقی به دلیل بیماریهای شغلی است.
براساس آمار رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در سال ۹۷ حدود ۱۰ هزار حوادث ناشی از کار در ایران برای کارگران تحت پوشش تامین اجتماعی رخ داد که در این ارتباط حدود ۶۷۸ کارگر جان خود را از دست دادند. در این میان بیشترین تلفات انسانی در کارگاههای کارگری با ۱۷۹ مورد مربوط به استان تهران است و پس از آن اصفهان با ۵۲ فوتی قرار دارد.
بخشی از این تعداد مرگ ناشی از کار مربوط به معادن هستند. به گفته علی مظفری (دبیر شورای عالی حفاظت فنی و بهداشت کشور)؛ در سطح کشور حدود ۵ هزار و۴۰۰ معدن فعال با افزون بر ۹۱ هزار کارگر وجود دارد که ۹۰ معدن فعال مربوط به زغالسنگ با حدود ۱۰ هزار کارگر است.
دبیر انجمن زغالسنگ ایران تولید زغال کشور را سالانه معادل یکمیلیون و ۷۰۰ هزار تن دانسته و گفته بود: ابتدای سال قیمت زغالسنگ به ازای هر تن یکمیلیون تا یک میلیون و یکصد و پنجاه هزار تومان بسته شد و معادن شرایط خوبی را در سه ماهه نخست سال پشتسر گذاشتند اما کاهش قیمت شمش، زغالسنگ را به قیمت ۹۰۰ هزار تومان به ازای هر تن رساند. اگر این رقم را با کمینه آن حساب کنیم به رقم ۱۵۳۰ میلیارد تومان میرسیم.
کارگران معدن زغالسنگ مانند دیگر کارگران معدن اگرچه ثروت زیادی را تولید میکنند اما سهم پایینی از آن دارند. در عین حال همیشه با کابوس مرگ و مصدومیت مواجه هستند. عمده حوادث کار مربوط به معادن کوچک هستند، معادن شن و ماسه و زغالسنگی که دور از چشمان ناظران، در حال استخراج هستند. کارگران با کمترین تجهیزات ایمنی در معادن کار میکنند آنهم برای پولی در حد حداقل دستمزد که آنهم گاهی مشمول کسر از حقوق از سوی کارفرما میشود. هر کارگر معدن مجبور است، مقدار مشخصی از کار را به کارفرما تحویل دهد و گاهی ساعات کاری بیشتر از استاندارد برای انجام آن طرف میکند.
طبق گزارشی که در همایش ایمنی و بهداشت کار و امضای تفاهمنامه بین وزارت کار، ایمیدرو و سازمان حفاظت محیط زیست قرائت شد، نام شرکتهای سامان کاوش طبس و فسفات آسفوردی (معدن بافق) در بین ضعیفترین معادن در حوزه ایمنی و بهداشت کار دیده میشود. این گزارش شامل گزارش ممیزی HSEE ایمیدرو بوده است./ ایلنا