بحران حاکم بر اقتصاد ایران، رشد پدیدهای به نام کودک کار را در پی داشته است. کودکان کار به عنوان نیروی کار ارزان، مورد سوء استفاده پیمانکاران و کارگاهها تولیدی قرار میگیردند.
یکی از شغلهایی که کودکان در آن به کار گرفته میشوند، جمعآوری زباله است. براساس پژوهشهای صورت گرفته در تهران ۵۴ هزار مخزن جمعآوری زباله در پایتخت وجود دارد و طبق برآوردها ۱۴ هزار نفر در سطح شهر مشغول زبالهگردی هستند که از این تعداد ۵ هزار نفر کودک هستند.
کمترین سن برای شروع زبالهگردی ۱۰ سال است. کودکان از سن پایینتر نیز رویت میشوند که معمولا به همراه پدر خود زبالهگردی را فرا میگیرند و افراد کهنسال نیز از جمله زبالهگردها هستند. اغلب تحصیلات ابتدایی دارند و معمولا از سوی خانواده طرد شده، معتاد یا متارکه کرده یا مهاجر هستند.
پیمانکاران شهرداری از زبالهگردها استفاده میکنند و هیچ قانونی نیز زبالهگردی را جرم نمیداند و زبالهدزدی از زبالهگردها خطری است که آنها را تهدید میکند.
به گفته معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران: «سختترین و پرآسیبترین کار کودکان، زبالهگردی است؛ زیرا آنها به انواع زباله از جمله زباله بیمارستانی دست میزنند و تنها راه این است که پیمانکاران قانع شوند تا از کودکان استفاده نکنند.»
چند ماه پیش خبرگزاری مهر گزارش داد که بر اساس جدیدترین مطالعات منتشر شده از سوی مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار، از حدود ۹ میلیون کودک کار ۱۰ تا ۱۷ ساله، ۴۹۹ هزار کودک فعال (مجموع کودکان شاغل و در جستجوی کار) هستند.
بر این اساس، سهم کودکان کار در فعالیتهای مرتبط با استخراج معدن ۰.۰۳ درصد و در بخش ساختمان ۱۲.۷ درصد اعلام شده است.
همچنین سهم کودکان کار در فعالیتهای کشاورزی، جنگل داری و ماهیگیری ۲۹.۳ درصد، در مشاغل مربوط به تولید صنعتی (ساخت) ۱۹.۵ درصد، در فعالیتهای مربوط به تأمین برق، گاز بخار و تهویه هوا ۰.۰۸ درصد، در بخشهای آبرسانی، مدیریت پسماند فاضلاب و فعالیتهای تصفیه ۰.۵ درصد و در سایر فعالیتهای اظهار نشده نیز ۳۷.۸ درصد است./ ایران کارگر