عدالت جویی با دهانهای بسته؛ گزارشی از اعتصاب غذای ۶ زندانی در زندان های مختلف کشور

عوارض ناشی از اعتصاب غذا بر کسی پوشیده نیست. با این حال این اقدام گاهی تبدیل به آخرین راه رسیدن به یک خواسته جمعی و یا فردی برای زندانیان می‌شود. طی سال جاری بسیاری از زندانیان به عنوان آخرین راه برای رسیدن به خواسته‎هایشان دست به اعتصاب غذای اعتراضی زدند. بسیاری از این اعتصاب‌ها در اعتراض به عدم رسیدگی به مشکلات پرونده، رعایت نشدن حقوق زندانی و یا بازداشتی و بلاتکلیفی‌های بلندمدت بوده است. هم‌اکنون نیز تعدادی از زندانیان در زندان‌های مختلف کشور کماکان در اعتصاب غذا بوده و نزدیکانشان روزبه‌روز شاهد تحلیل جسم و جان عزیزان در بندشان هستند. هرانا در گزارش پیش رو نگاهی دارد به وضعیت حال حاضر و دلایل اعتصاب غذای ۶ تن از این افراد در زندان های مختلف کشور.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، هم‌اکنون چندین زندانی محبوس در زندان‌های کشور به دلایل مختلف در اعتصاب غذا هستند.

این عمل اعتراضی غالبا پس از نامه‌نگاری‌ها و پیگیری‌های مختلف در ارتباط با حقوق نقض شده و بی‌توجهی ادامه دار مسئولان مربوطه به موضوع اعتراضی آغاز شده است.

سپیده قلیان، فعال مدنی در زندان قرچک ورامین

سپیده قلیان، فعال مدنی و از متهمین پرونده اعتراضات هفت تپه که هم اکنون در زندان قرچک ورامین به سر می برد از روز یکشنبه ۲۸ مهرماه دست به اعتصاب غذا زده است.

وی طی این اقدام اعتراضی خواهان پایان فشارهای امنیتی بر خانواده خود و حضور هیئتی از قوه قضاییه در زندان قرچک ورامین و رسیدگی به وضعیت نامناسب زندانیان شده است. سمانه قلیان، خواهر سپیده قلیان نیز در تاریخ ۲۹ مهرماه، توسط ماموران اداره اطلاعات اهواز بازداشت و تا ساعات اولیه صبح روز بعد تحت بازداشت و بازجویی توام با فشار بوده است. خانم قلیان در تاریخ ۳۰ دی ماه سال گذشته بازداشت و تاکنون در زندان‌های سپیدار اهواز، زندان اوین و زندان قرچک ورامین نگهداری شده است.

سپیده قلیان در مردادماه سال جاری نیز در اعتراض به رفتار مسئولین با وی و پدر و مادر ایشان و همچنین جابجایی های متعدد وی بین زندانهای مختلف و در زمان بازداشت دست به اعتصاب غذا زده بود. پس از ۱۲ روز اعتصاب در پی رسیدگی مسئولان به بخشی از مطالبات خانم قلیان از جمله رفع تعدادی از مشکلات زندان شهر ری به اعتصاب خود پایان داده بود.

سپیده قلیان، فعال مدنی به همراه اسماعیل بخشی، فعال کارگری، در تاریخ ۳۰ دی ماه ۹۷، توسط نیروهای امنیتی در منزل شخصی خود بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند.

سپیده قلیان در تاریخ ۱۳ اسفندماه ۹۷ به زندان سپیدار، در اردیبهشت ماه ۹۸ به زندان اوین و در تاریخ ۱۳ خردادماه ۹۸ از بند زنان زندان اوین به زندان قرچک ورامین منتقل شد.

حسن رستگاری مجد، زندان ارومیه

حسن رستگاری مجد از تاریخ۱ مهرماه دست به اعتصاب غذا زده است. این اقدام آقای رستگاری در اعتراض به لغو تابعیت ایرانی وی صورت گرفته است.

به گفته یک منبع مطلع، تابعیت ایرانی آقای رستگاری توسط دادگاهی در ارومیه لغو شده و به او گفته شده پس از پایان دوران محکومیت تحویل کشور ترکیه خواهد شد. این در حالی است که وی از سال ۷۲ تابعیت ایرانی خود را دریافت کرده و با همسر ایرانی‌اش دارای سه فرزند است.

حسن رستگاری ۴۵ ساله، فرزند سلطان، در تاریخ ۵ آبان‌ماه سال ۹۳ در شهر ارومیه توسط نیروهای امنیتی دستگیر و به اتهام عضویت در یکی از گروه های مخالف نظام به تحمل ۱۵ سال حبس تعزیری محکوم شد.

این شهروند ترکیه ای ایرانی تبار از سال ۹۲ تاکنون با پرونده و محکومیت های دیگری از جمله دو سال حبس به اتهام حمل و نگهداری اسلحه و مهمات جنگی روبرو شده است. وی همچنین به اتهامات عبور غیرمجاز از مرز و تهیه شناسنامه ایرانی (محکومیت در سال ۹۴) نیز از بابت هر اتهام به ۳ سال حبس تعزیری و جمعا ۶ سال حبس محکوم شده است.

همچنین در دوران زندان برای این زندانی تاکنون سه پرونده مربوط به وقایع درون زندان تشکیل شده است که از بابت هر یک به حبس و شلاق جداگانه ای محکوم شده است از جمله؛ بابت غیب در زمان مرخصی از زندان، (محکومیت سال ۹۰) به تحمل ۴ ماه حبس تعزیری.

وی همچنین به اتهام “توهین به مسئول اندرزگاه، اخلال در نظم زندان، تبلیغ علیه نظام با اعلام شعار به نفع گروه های مخالف نظام و ایراد ضرب و جرح عمدی” (سال ۹۵) به سه ماه حبس و ۲۰ ضربه شلاق محکوم شد و در آخرین مورد به اتهام ضرب و جرح و اخلال در نظم زندان (محکومیت در اردیبهشت ۹۶) به ۶ ماه حبس و ۵۰ ضربه شلاق محکوم شد.

در صورت اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی ۱۵ سال از دوران محکومیت وی قابل اجرا خواهد بود.

وی پیش از این نیز در سال ۸۸ به اتهام همکاری با یکی از گروه های مخالف نظام به تحمل ۲ سال حبس تعزیری محکوم و با پایان دوره محکومیت از زندان آزاد شده بود.

مرتضی نظری سدهی، زندان اوین

مرتضی نظری سدهی، زندانی سیاسی زندان اوین از روز سه‌شنبه ۳۰ مهرماه دست به اعتصاب غذا زده است. این اقدام وی در اعتراض به عدم انتقال همسرش به این زندان صورت گرفته است.

زهرا زارع سراجی، همسر آقای نظری سدهی در تاریخ ۶ مهرماه بازداشت و جهت تحمل دوران محکومیت خود، بدون در نظر گرفتن اصل تفکیک جرائم به زندان قرچک ورامین منتقل شده است. این دو شهروند سال گذشته توسط دادگاه انقلاب مجموعا به ۲۱ سال حبس تعزیری محکوم شده و در مرحله تجدید نظر میزان محکومیت هر یک از آنان به ۲ سال حبس تعزیری کاهش پیدا کرد.

لازم به ذکر است این زوج زندانی در تاریخ ۱۹بهمن ۹۶ بازداشت و به سلول‌های انفرادی بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شدند. و خانم سراجی نهایتا با تودیع قرار وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی به صورت موقت و تا پایان زمان دادرسی از بند زنان زندان اوین آزاد شده بود.

رضا محمدحسینی، زندان اوین

رضا محمدحسینی که پیشتر در اواخر تیرماه همراه با ۵ تن دیگر در اعتراض به شرایط خود دست به اعتصاب غذا زده بود به دلیل عدم رسیدگی به خواسته‌های خود بار دیگر اعتصاب غذا کرد.

رضا محمدحسینی پس از اعتصاب غذا و دوختن لب‌هایش به نشانه اعتراض، توسط ماموران زندان با زور دهانش باز شده و به مکان نامعلومی انتقال داده شده است.

او قبلا همراه با حسین سرلک، مرتضی نظری سدهی، محسن امین پور، علی بازآزاده، بهروز زارع در تاریخ دوشنبه ۲۴ تیرماه ۹۸، در اعتراض به روند دادرسی های ناعادلانه و شرایط زندان ها دست به اعتصاب غذا زده بود.

این زندانیان با انتشار بیانیه ای ضمن اعلام اعتصاب غذای خود، خواسته های خود را، رعایت اصل تفکیک جرائم، دادرسی عادلانه، حق برخورداری از وکیل، پذیرش آزادی مشروط زندانیان سیاسی و رسیدگی به مشکلات تغذیه و جیره غذایی زندانیان عنوان کرده بودند.

این شش زندانی که یک روز پس از اعتصاب غذای خود، از تاریخ ۲۵ تیرماه به صورت ایزوله و به دور از زندانیان دیگر در اندرزگاه ۱ این زندان به سر برده‌ بودند در تاریخ ۳ مردادماه با انتشار بیانیه ای دیگر اعلام کردند که با وعده مساعد مسئولین نسبت به رسیدگی به خواسته هایشان به اعتصاب غذای خود پایان داده اند.

رضا محمدحسینی، به اتهام “فعالیت تبلیغی علیه نظام از طریق شعارنویسی” بازداشت شده و تاکنون حکمی علیه وی صادر نشده است.

مصطفی سبزی، زندان ارومیه

مصطفی سبزی، روز جمعه ۲۶ شهریورماه در زندان ارومیه دست به اعتصاب غذا زد.

اعتصاب غذای این زندانی به دلیل عمل نکردن مسئولین زندان نسبت به وعده هایشان صورت گرفته است. آقای سبزی پیشتر نیز از تاریخ ۱ مردادماه در اعتراض به عدم موافقت با انتقال وی به زندان محل سکونت خود دست به اعتصاب غذا زده و در تاریخ ۲ شهریورماه با وعده مساعد مسئولین به اعتصاب غذای خود پایان داده بود.

مصطفی سبزی در خردادماه سال ۹۳ بازداشت و در شعبه یک دادگاه انقلاب به اتهام “عضویت در یکی از گروه های مخالف نظام” بدون داشتن وکیل مدافع به ۱۵ سال حبس محکوم شده و حکم حبس این زندانی در دیوان عالی کشور نیز تائید شده است.

گفته می شود طی ۲ سال گذشته مکررا با درخواست انتقال وی به زندان ماکو مخالفت شده است.

اقبال زارعی، زندان سقز

اقبال زارعی، زندانی محبوس در زندان سقز از روز چهارشنبه ۲۴ مهرماه، دست به اعتصاب غذا زده است.

اعتصاب این زندانی در اعتراض به آنچه “عدم اجرای دستور رئیس قوه قضاییه مبنی بر بخشش باقی مانده محکومیت وی” می داند صورت گرفته است. آقای زارعی بیش از ۳ سال و ۳ ماه گذشته را در زندان بسر برده و طی این مدت  از حق مرخصی و آزادی مشروط محروم بوده است.

اقبال زارعی در تاریخ ۲۱ تیرماه ۱۳۹۵ توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد و منزل وی نیز توسط ماموران مورد بازرسی قرار گرفت. وی سپس از بابت اتهام “ارتباط با یکی از گروه های مخالف نظام” توسط دادگاه انقلاب مورد محاکمه قرار گرفته و به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شد. این حکم پس از تسلیم به رای به ۳ سال و ۹ ماه حبس تقلیل یافت.

زارعی پیشتر نیز در سالهای ۸۸ و ۸۹ به اتهام همکاری با یکی از گروه های مخالف نظام بازداشت و حدود یک سال را در زندان سپری کرده بود.

زندانیانی که در دوران بازداشت و یا حبس خود در کنار مشکلات هر روزه زندان دست به اعتصاب غذا نیز می‌زنند در واقع هزینه بسیار سنگینی از بابت مطالبات خود می‌پردازند؛ چرا که حتی اگر این اعتصاب منجر به مرگ آنها نشود، گرسنگی طولانی مدت و کمبود مواد حیاتی در بدن، عوارض و نشانه‌های بسیاری را تا سال‌های سال بلکه تا آخر حیاتشان به همراه خواهد داشت.

مرگ زندانیان سیاسی در ایران بر اثر شرایط محیطی، بدرفتاری و عدم رسیدگی پزشکی تعمدی سابقه‌ای طولانی دارد. وقایعی که کمتر تاکنون به مجازات عوامل آن منتهی شده است.